پذیره نویسی چیست؟

پذیره نویسی یکی از واژه هایی است که در بازار سهام و بورس زیاد به چشم می خورد. اما این اصلاح به چه معنی است؟ تفاوت آن با عرضه اولیه چیست؟ مزایا و معایب آن برای سرمایه گذاران کدام است و چگونه انجام می گیرد. در این مطلب به بررسی و تشریح کامل موضوع خواهیم پرداخت.

پذیره نویسی در معنی لغوی به نگارش و امضای سند و نوشته گفته می شود. فرد امضا کننده سند متعهد می شود که بر طبق مفاد نوشته عمل نماید. فرآیند این کار بدین صورت است که ابتدا متن توسط موسسان شرکت تهیه و تنظیم می شود. در مرحله بعد طرح در اداره ثبت شرکتها، ثبت و آماده ی اجرا می شود. سپس آگهی مربوطه منتشر و بانک عامل تعیین می گردد. در شرکتهایی که سهامی عام هستند حداقل میزان سرمایه شرکت ۳۵ درصد است. در اولویت اول سهامداران میزان سرمایه متعهد شده را طی برگه ای به نام برگه تعهد سهم تایید نموده و امضا می کنند. این کار پذیره نویسی نام دارد. افرادی که تمایل به سرمایه گذاری دارند با مراجعه به بانک و تکمیل برگه تعهد سهم و پرداخت مبلغ در نظر گرفته شده، رسید دریافت می کنند. برای این کار دو روش تعهد خرید برگه تعهد سهم و بهترین کوشش وجود دارد. در ادامه به تفاوت این روش با عرضه اولیه خواهیم پرداخت.

تفاوت پذیره نویسی با عرضه اولیه

یکی از روش های خرید سهام شرکت های فعال در سازمان بورس و فرابورس، از طریق عرضه اولیه است. عرضه اولیه پس از درخواست شرکت هایی که برای اولین بار تصمیم به ورود به بازار بورس را دارند، و تایید آن توسط سازمان بورس اوراق بهادار صورت می گیرد. این روش در مقایسه با پذیره نویسی دارای تفاوت هایی است که در ادامه به آن می پردازیم.

• یکی از تفاوت های این دو روش در محدوده قیمتی است که سهام شرکت ها در آن محدوده به فروش می رسد. در عرضه اولیه های ارائه شده در سازمان بورس و فرابورس، محدوده قیمتی برای خرید هر سهم در نظر گرفته می شود. محدوده قیمت سهام دارای حداقل و حداکثر قیمت است و خریداران مجاز به ثبت درخواست در آن محدوده قیمتی هستند. همچنین تعداد سهام قابل عرضه توسط شرکت عرضه کننده اعلام و بر اساس تعداد درخواست کنندگان، به هر یک تعداد سهام یکسان تعلق می گیرد. در پذیره نویسی قیمت اسمی که برای هر سهم در نظر گرفته می شود یکصد تومان است، لذا افراد بر این اساس اقدام به پرداخت قیمت سهام می نمایند.
• موضوع دیگر، بازه زمانی خرید سهام است. در عرضه اولیه بازه زمانی برای خرید سهام ما بین ۳ تا ۴ ساعت در یک روز مشخص است. این در صورتی است که مهلت پذیره نویسی حداکثر ۳۰ روزه بوده و در صورت فروخته نشدن سهام مورد نظر در مدت زمان تعیین شده، امکان تمدید آن نیز وجود دارد. خرید سهام در عرضه اولیه به صورت حضوری و یا آنلاین از طریق پلتفرم کارگزاری عامل قابل اجراست. این در حالی است که در روش پذیره نویسی افراد برای خرید برگه تعهد باید به بانک معرفی شده رجوع و ضمن تایید برگه تعهد سهم نسبت به واریز وجه سهام خریداری شده به حساب اعلام شده اقدام نمایند.
• در نهایت سهام خریداری شده در عرضه اولیه را می توان پس از باز شدن نماد خرید و فروش نمود. این کار معمولا در یک الی دو روز بعد از زمان عرضه اولیه اتفاق می افتد. در مقابل خرید و فروش سهام در پذیره نویسی نیاز به طی شدن فرآیند آن بوده و ممکن است هفته ها طول بکشد.

مزایا و معایب پذیره نویسی برای سرمایه گذاران

پذیره نویسی در بورس این مزیت مهم را دارد که با قیمت های غیر واقعی و سفته بازی در بورس مقابله می کند. در این روش ریسک سرمایه گذاری کاهش می یابد. از جمله معایب این روش عدم امکان خرید و فروش سهام تا پایان فرآیند انتقال سهام است که ممکن است چندین هفته و یا ماه طول بکشد. در روش پذیره نویسی خریدار برای خرید برگه سهام باید مبلغ اسمی و مبلغ تعیین شده برای هر سهم در بورس را به طور توام پرداخت نماید.

بهترین پذیره نویسی آن است که در مدت زمان کمتر از مهلت اعلام شده تمام سهام مد نظر عرضه و خریداری شود. در این صورت پس از تکمیل فرآیند و مرحله انتقال می توان به خرید و فروش سهام پرداخت. به همین ترتیب در بدترین مدل، فرد متعهد نمی تواند سهام را در مدت زمان اعلام شده بفروشد و باید ریسک آن را متحمل شود که با مشکلات زیادی مواجه می شود.